GESCHIEDENIS

De Zoeker heeft er voor gezorgd dat Vereniging De Zaansche Molen werd opgericht. In 1925 werd de molen, staande in het open veld bij Zaandijk, getroffen door een windhoos. De zoveelste molen dreigde te verdwijnen. Onder leiding van molenliefhebber Frans Mars werden Zaankanters opgeroepen zich te verenigingen. Twee weken later was De Zaansche Molen een feit.

En De Zoeker werd gered. De molen werd in 1672 door de Zaandijkse molenmaker Claas Pietersz. Baas gebouwd. Eigenlijk gaat de geschiedenis van De Zoeker nog verder terug, want hoewel het onderachtkant onder de stelling en de lange schuur nieuw waren, was het eigenlijke molenlijf afkomstig van een voormalige Noord-Hollandse watermolen. Er zijn aanwijzingen dat dit deel toebehoorde aan een van de Beemstermolens die gebruikt was voor de eerste grote droogmakerij.

De Zoeker heeft lange tijd als oliemolen gewerkt, maar in 1891 besloot men de molen in te richten als verfmolen. Zijn bestaan als verfmolen bleek echter maar van korte duur, want tien jaar later werd het volledige oliewerk van de net gesloopte molen Het Rad van Avontuur geïnstalleerd om weer oliehoudende zaden te verwerken. Tot 1940 werd er nog cacaoafval verwerkt, maar daarna stond de molen stil en verwachtte iedereen dat het einde van De Zoeker alsnog aangebroken was.

In hetzelfde jaar kwam de legendarische Jaap Kit op de molen. Deze had al op verschillende Zaanse oliemolens gewerkt en stond bekend als een eigenaardig man die zonder oliemolen ‘niet leven kon’. Hij wist werk voor de molen te krijgen en De Zoeker maalde weer. Na de dood van Jaap Kit raakte De Zoeker in verval.

In het begin van de jaren vijftig stelde de Gemeente Zaandijk de toekomst van De Zoeker veilig door de molen aan te kopen. In 1958 draaide De Zoeker weer zoals het hoorde: als oliemolen.

Tien jaar later werd de molen wereldnieuws: hij verhuisde door middel van een spectaculair transport van het Westzijderveld, over de spoorlijn, en door het dorp, naar de overkant van de Zaan, op de Zaanse Schans. Daar kreeg hij een plek op de inmiddels gereed gemaakte onderbouw op de plaats waar ooit de afgebrande molen De Wind stond. Nog hetzelfde jaar was de molen klaar voor gebruik en droeg de Gemeente Zaandijk dit unieke cultuurmonument over aan Vereniging De Zaansche Molen.

Meer geschiedenis: Klik hier

< terug naar alle molens