Beschrijving
Zaanse verhalen 2020: Rosmolens, grutterijen en asmolens
Auteur: Ron Couwenhoven
De tiende editie van Zaanse Verhalen van Ron Couwenhoven, gaat over ‘Rosmolens, grutterijen en asmolens’.
Het is een onderzoek naar door paarden aangedreven molens in de Zaanstreek. Er werden er 35 gevonden, waarvan er veertien in Oost-en Westzaandam stonden. Van al deze rosmolens was tot op heden vrijwel niets bekend. Ze werden gebruikt voor de aandrijving van grutterijen, slijpmolens in smederijen en voor het slaan van olie. In Westzaandam stonden deze rosmolens aan de Overtoom bij Westzaan, op het Rustenburg (zeer lang) in de Lage Horn, op het Zilverpad (Gedempte Gracht), op het Papenpad, op het Krimp en in het noorden van de Molenbuurt. In Oostzaandam vond ik rosmolens aan de Oostzijde (in de negentiende eeuw eigendom van Remmert Aten en zijn familie), in de Peperstraat, de Oostzijde bij de Kopermolenstraat, in de Kopermolenstraat zelf en op het Kalf.
De molen in de Kopermolenstraat was de rosmolen, waaraan de Rosmolenbuurt zijn naam dankt. Later werd deze rosmolens vervangen door een windmolen die op een erf aan de Gouw bij het huidige ziekenhuis stond. De geschiedenis van deze Rosmolen is ook beschreven. Daarnaast worden de andere 34 rosmolens beschreven.